Veelvoorkomende veranderingen in de laatste levensfase – een informatieve gids voor families
Dit artikel behandelt een ernstig en pijnlijk onderwerp waarmee bijna iedereen te maken krijgt: de laatste uren van een dierbare.
De dood, ooit alomtegenwoordig, is nu verborgen. Meer dan 80% van de sterfgevallen vindt plaats in ziekenhuizen. Voorbij zijn de dagen dat mensen thuis waakten over de overledene, dat alle familieleden, zelfs alle buurtbewoners, werden uitgenodigd om hun laatste eer te bewijzen, en dat men regelmatig een stoet rouwenden achter een lijkwagen door de straten zag lopen.
Het gevolg is dat de meesten van ons niet meer vertrouwd zijn met de dood. We weten niet meer hoe die eruitziet. We weten niet meer hoe we ons moeten gedragen.
Daarom besloot ik deze brief te schrijven, die misschien wel vreselijk klinkt.
Niemand weet de dag of het uur van de dood, daarom is het beter om voorbereid te zijn.
Bewaar deze brief daarom goed. Want wanneer hij aankomt, kan ik u uit ervaring verzekeren dat u, door simpelweg te weten wat u moet doen, de vreselijke omwenteling en pijn die u kunnen overweldigen beter zult kunnen doorstaan.
Hier volgen tien tekenen dat de dood nadert, en wat je dan moet doen. Ik heb geprobeerd zo feitelijk mogelijk te blijven, omdat de emoties, afhankelijk van de relatie die iemand met de stervende had (ouder, kind, partner, broer of zus, grootouders, enz.), specifiek zijn en per geval bekeken moeten worden.
1. Verminderde eetlust
Naarmate de dood nadert, neemt de energiebehoefte af. De persoon begint voedsel en drank te weerstaan of te weigeren en accepteert alleen nog kleine hoeveelheden licht verteerbaar voedsel (zoals pap). Vlees, dat moeilijk te verteren is, wordt als eerste geweigerd. Naarmate de dood dichterbij komt, kan de persoon uiteindelijk helemaal niet meer slikken.
Hoe te reageren: Dwing de persoon niet om te eten, respecteer de signalen die hij of zij afgeeft, ook al bent u van streek en bezorgd door dit gebrek aan interesse in eten. Bied regelmatig kleine stukjes sorbet of ijs aan, of een slokje water. Leg een warme, vochtige doek rond de mond en breng lippenbalsem aan om de lippen vochtig en zacht te houden.
2. Extreme vermoeidheid en slaperigheid
De persoon slaapt het grootste deel van de dag en nacht, terwijl zijn stofwisseling vertraagt en de geringe inname van voedsel en vocht bijdraagt aan uitdroging. Het wordt moeilijk om hem wakker te krijgen. De vermoeidheid is zo intens dat de persoon niet meer kan bijbenen wat er om hem heen gebeurt.
Hoe te reageren: Laat de persoon slapen. Vermijd abrupt wakker maken. Ga ervan uit dat alles wat u zegt verstaanbaar is, aangezien het gehoor blijft functioneren, zelfs wanneer de persoon bewusteloos is of in coma verkeert.
3. Verzwakking
Voedselgebrek en vermoeidheid verzwakken de persoon zodanig dat hij of zij het hoofd niet meer kan optillen, of zelfs niet meer door een rietje kan drinken.
Hoe te reageren: focus op het welzijn van de persoon.
4. Mentale verwarring
De organen beginnen uit te vallen, inclusief de hersenen. Weinig ziekten veroorzaken een verhoogd bewustzijn naarmate de dood nadert. Over het algemeen zijn stervenden zich niet langer precies bewust van hun locatie of wie er in de kamer is, spreken en reageren ze minder vaak, richten ze zich tot mensen die anderen niet kunnen zien, lijken ze onzinnige dingen te zeggen, worden ze onrustig en rommelen ze in hun beddengoed.
Hoe te reageren: blijf kalm en geruststellend. Spreek de persoon rustig aan en leg uit wie je bent terwijl je dichterbij komt.
